12/3/11

της μη-τέρας φύσης

Το σοκ και το δέος απέναντι στην μεγάλη φυσική καταστροφή είναι κοινό στον άνθρωπο. Υποθέτω ότι ακόμα και οι επιστήμονες που μελετούν αντίστοιχα φυσικά φαινόμενα, θα σαστίζουν μπροστά σε ένα τσουνάμι. Όμως ούτε ο πιο απαίδευτος δε θα στραφεί με ύβρεις ενάντια στη φύση, όπως σωστά παρατηρεί, ο Old Boy. Η φύση πάντα θα παραμένει στο "ακατάρατο". Ενώ αντίθετα, για κάθε αναποδιά, με πολύ πιο περιορισμένες επιπτώσεις στη ζωή μας από σεισμούς των 8,9 Ρίχτερ, βρίζουμε με ευκολία το Θεό και τα θεία.
Επειδή, συμπληρώνω εγώ, η σχέση μας με τη φύση είναι πιο διαλεκτική.
Η φύση, αντίθετα με τους θεούς, υφίσταται αναμφισβήτητα. Και πιο εύκολα βρίζεις κάτι που δε σου έχει φανερώσει το πρόσωπό του αλλά παριστάνει πως έχει πρόσωπο.
Η φύση, αντίθετα με τους θεούς, μας τρέφει. Και πιο εύκολα βρίζεις κάτι που το όφελλός του στον άνθρωπο είναι μάλλον αμφιλεγόμενο.
Η φύση είναι μεν πιο ισχυρή από τον άνθρωπο και τις δυνατότητές του, αλλά του επιτρέπει να τη τιθασεύσει σε κάποιο βαθμό, αντίθετα με τους θεούς που θεωρούνται "ανωτέρα δύναμη", χωρίς όμως περιθώριο να τα βρούμε μαζί τους. Και πιο εύκολα βρίζεις έναν αυταρχικό.
Η φύση είτε εκδικείται επειδή δε σεβαστήκαμε το περιβάλλον κλπ, οπότε πώς να τη βρίσεις, είτε κι όταν ακόμα η καστροφική της μανία δεν φαίνεται να έχει νομοτελειακή σχέση ως προς την ανθρώπινη δράση, είναι τόσο σπάνια, που πάλι δε μπορείς να τη βρίσεις.
Όμως αυτά που χρεώνουμε στους θεούς, από το θάνατο ενός μικρού παιδιού, μέχρι την επικράτηση ενός ισχυρού καθάρματος, στηρίζονται σε μια άρρωστη σχέση με μια οντότητα αμφιλεγόμενης ύπαρξης, to say the least. Αν ο Θεός δεν υπάρχει είμαστε γελοίοι που τον καταριόμαστε για κάθε κακό που μας συμβαίνει. Αν ο Θεός υπάρχει για κάθε αναίτιο μεγάλο κακό που μας συμβαίνει καλά κάνουμε και τον καταριόμαστε. Σε κάθε περίπτωση η σχέση μας με τη θολή έννοια του Θεού είναι άρρωστη. Γιατί δεν έχει λογική και δεν είναι διαλεκτική. Είτε η πίστη μας προς αυτόν, είτε οι ενέργειές του προς εμάς. Η φύση, ακόμα και τώρα που σκότωσε εκατοντάδες ανθρώπους σε δυο λεπτά, είναι και πρέπει να είναι στο "ακατάρατο". Γιατί υφίσταται, γιατί μας ζει, γιατί, τελικά, για να προστατευθεί από αυτήν έχτισε ο άνθρωπος τον πολιτισμό του. Ενώ απ' τους Θεούς, που ούτε ξέρουμε αν υφίστανται, ούτε μας ζουν, δε γεννήθηκε πολιτισμός. Μόνο σκοταδισμός, μίσος, ιερές εξετάσεις, πόλεμοι, φονταμενταλισμός, φανατισμός και τέτοια ωραία. Χωρίς Θεό μπορούμε, χωρίς Φύση δε μπορούμε. Γι' αυτό ακόμα και τώρα στέκεται ως μητέρα και όχι ως τέρας. Ακόμη και τώρα.



3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Όταν καταριέσαι τη φύση για τις διάφορες φυσικές καταστροφές που συμβαίνουν, είσαι και λίγο πρωτόγονος, σα να μην ξέρεις πώς προκαλούνται τα φυσικά φαινόμενα. Αν αυτο περιορίζεται σε ατομικές ντιδράσεις, λες δε βαριέσαι. Όταν όμως αυτό είναι πολιτική ενός κράτους, τότε υπάρχει πρόβλημα. Αν σε μια σεισμογενή περιοχή δεν παίρνει αντισεισμικής προστασίας, αν τα κτίριά σου και οι υποδομές σου δεν είναι προσαρμοσμένες σε αυτό το φαινόμενο τότε έχεις εκτόμβη. Και για αυτό δε φταίει η φυση.

Old Boy είπε...

Ανώνυμε, τι να πω, με αποστόμωσες. Δεν τα είχα σκεφτεί όλα αυτά που αναλύεις. Θα το επανεξετάσω το θέμα υπό αυτό το νέο φως που ρίχνεις.

Old Boy είπε...

Νiemandsrose, πολύ ενδιαφέροντα όσα λες. Μια ένσταση μόνο: δεν προκλήθηκαν μόνο δεινά από την ύπαρξη των Θεών. Προκλήθηκαν δηλαδή όλα αυτά που αναφέρεις, αλλά οι Θεοί υπάρχουν επειδή εξυπηρετούν μια βαθιά ανθρώπινη ανάγκη. Αν ποτέ η επιστήμη μας τα εξηγήσει όλα με το νι και με το σίγμα, τότε ίσως τους βάλουμε οριστικά στην άκρη.