fine print

Τυπώνω ένα άρθρο. Τόσα χρόνια στις οθόνες desktop που συρρικνώνονταν σε όλο και πιο κομψά laptop ώσπου έγιναν iPhone, και ακόμα τυπώνω όταν πρέπει να διαβάσω κάτι προσεκτικά. Ένα -ακόμα- αμερικάνικο επιστημονικό περιοδικό -για άλλη μια φορά- μου ζητάει να αξιολογήσω μια εργασία που υποβλήθηκε για δημοσίευση. Δεν αμείβομαι γι' αυτή τη δουλειά, προφανώς. Θα μου χαρίσει όμως 30 μέρες ελεύθερης πρόσβασης σε πλήρη κείμενα επιστημονικών άρθρων, που τόσο χρειάζομαι για τη βιβλιογραφική ανασκόπηση των δικών μου δημοσιεύσεων, που από τότε που έκανα το τραγικό λάθος να επιστρέψω στην Ελλάδα, έχουν πάρει τον κατήφορο. Μελαγχολώ που νιώθω πως σε κάποιο σημείο του πλανήτη φαίνεται πως συνεχίζουν να παράγουν γνώση, να μην ανησυχούν και τόσο ότι οι ευκολίες τους, οι μικρές, λεπτεπίλεπτες οθόνες αφής μπορεί να επιστρέψουν σε κυρτά και ελάχιστα μετακινούμενα τέρατα γραφείου. Θα ήθελα να διακτινιζόμουν σε μια ερευνητική ομάδα στην άλλη άκρη του πλανήτη όπου θα δούλευα με χαρά και Κυριακές και 12ωρα. Έτσι είναι: η δουλειά είναι μία από τις ηδονές για όλους. Αν σου δοθεί ποτέ η ευκαιρία να εξασκήσεις αυτό που σε καυλώνει.

Ένας φίλος ακαδημαϊκός μου μιλούσε πριν μέρες για μία συνάδελφό του, επίκουρο καθηγήτρια, που έχει υποβάλει υποψηφιότητα για εξέλιξη σε ανώτερη βαθμίδα. Μία μεσήλικη κυρία, με μία, -ή μήπως καμία;- ξενόγλωσση δημοσίευση σε διεθνή περιοδικά, που λόγω seniority, όπως οι καραβανάδες στο στρατό, έχει την αξίωση να εξελιχθεί σε αναπληρώτρια σε ελληνικό Α.Ε.Ι. Η ίδια κυρία όχι review σε journal δεν έχει κάνει ποτέ αλλά ο impact factor θα της ακούγεται σαν μάρκα σαμπουάν. Και έτσι εμφανίστηκαν κάποιοι συνυποψήφιοι με πολύ περισσότερα προσόντα να διεκδικούν την ίδια θέση με εκείνη. Κι αυτό που θα γίνει, αν όλα βαδίσουν κατά το αξιοκρατικό πρόσταγμα, η παλιά καραβάνα θα μείνει καθηλωμένη στην ίδια βαθμίδα και κάποιος άλλος, που τα προσόντα του αντιστοιχούν στη θέση αυτή, θα την προκηρυσσόμενη θέση. Όμως μάντεψε, πόσο πιθανό είναι αυτό, μέσα σε συνθήκες αυτοδιοίκητου που αβαντάρει τους δικούς του. Όμως ανάμεσα στην Αριστερά και τους νεοφιλελεύθερους, μάντεψε ποιοι κόπτονται για τέτοια θέματα. Κι από την άλλη, μάντεψε ποιος νοιάζεται για τέτοιες λεπτομέρειες τώρα.

Όμως αν έχω να αναγνωρίσω κάτι στο Στέφανο Μάνο είναι ότι αποφεύγει το λαϊκισμό. Εξάλλου απευθύνεται στους απόφοιτους του Μωραϊτη και των άπω βορείων προαστίων ή του Κολωνακίου, όπου ο λαϊκισμός φέρνει δυσθυμία. Οι άνθρωποι της αβύσσου δεν είναι πια μόνο ένα τίτλος βιβλίου του Τζακ Λόντον στη βιβλιοθήκη μου. Είναι εκεί, την ώρα που βγαίνεις απ΄το θέατρο Άλμα, που έχεις πάει να δεις τον Χορό του θανάτου στην Ομόνοια, ακριβώς όπως το περιγράφει ο Τζακ Λόντον με τις παρφουμαρισμένες κυρίες που εξέρχονται των θεάτρων και διασχίζουν με άμαξες την εξαθλιωμένη πλέμπα στη Λέστερ Σκουέαρ. Εμείς με γιαπωνέζικο ΙΧ στην Αχαρνών. Κι ανάμεσα στους δυο κόσμους που σπαράσσονται και που θα αλληλοσπαραχθούν, αργά ή γρήγορα, θέλοντας και μη βλέπεις τις πραγματικότητες και ακούς τις αλήθειες και των δυο συγκρουόμενων πολιτικών φιλοσοφιών, αν δεν σε έχει τυφλώσει και δε σε έχει κουφάνει ήδη ο φανατισμός.

Η προπαγάνδα κάποιων από τους υπαλλήλους του Αλαφούζου δεν κατάφερε να δρέψει κάτι περισσότερο από το 1.8%, κάτι για το οποίο μόνο για τις επόμενες δυο μέρες φάνηκαν μουδιασμένοι στα ραδιόφωνα, στα social media κλπ. Μετά, πάλι πόλωση, πάλι εκβιαστικά διλήμματα, πάλι νέου τύπου τρομολαγνεία, πάλι απαξίωση του λαού, πάλι ανέλαβαν την εργολαβία του Ορθού Λόγου στο δημόσιο λόγο. Που αναρωτιέμαι αν ο τόσος ορθολογισμός τους έχει οδηγήσει σε διανοητικό πριαπισμό. Την ίδια στιγμή οι ίδιοι που αντιμάχονται μετά βδελυγμίας το λεγόμενο πελατειακό σύστημα, επειδή δε τους βγαίνουν τα κουκιά θα πάνε να συνεργαστούν με τη Ντόρα, μία από τις πιο γνήσιες και πιστές εκπροσώπους αυτού που αντιμάχονται. Ή μήπως ξαφνικά ξέχασε τι σημαίνει συντεκνιές, ρουσφέτια, συγκάλυψη και λοιπά;

Τσάμπα το χαρτί, η μελάνη του εκτυπωτή και ο κόπος μου. Κανένα ελληνικό εκλεκτορικό δεν ενδιαφέρεται αν έχεις μπει ποτέ σε διαδικασία αξιολόγησης και γνωμοδότησης για επιστημονική εργασία. Πιο σοφή κίνηση θα ήταν να αναζητούσα ήδη κάποιον βουλευτή, νονό για το αγοράκι που μεγαλώνει στην κοιλιά μου. Όμως και η σκέψη ακόμα μιας τέτοιας χυδαιότητας, βρίσκω πως είναι πιο βλαβερή κι από το να κάπνιζα τρία πακέτα τσιγάρα σε όλη την εγκυμοσύνη, τόσο για το μικρό και τη μαμά του που γιορτάζει σήμερα. Το καλοκαίρι θα έρθει έτσι κι αλλιώς και η ομορφιά του θα τα νικήσει όλα.

"Πόσην ώρα μπορούσε να βλέπει τη θάλασσα νά'ρχεται και να φεύγει, χωρίς να θυμηθεί, όπως καθένας σε μια θαλασσινή ρέμβη, ότι η ζωή, όπως σε όλους, του είχε δοθεί έτσι, τυχαία, συμπτωματικά, άπαξ και δια παντός και για κανέναν γνωστό -ή γνώσιμο- λόγο;"

Φίλιπ Ροθ, «Καθένας»