charity shops

Τέλος εορταστικής περιόδου. Άνω τέλεια στην εποχική συμπόνοια. Η φιλανθρωπία φοριέται μόνο Χριστούγεννα με  Άντερσεν. Το κοριτσάκι με τα σπίρτα ήταν μετανάστης. Πνίγηκε στ’ ανοιχτά της Λέσβου πριν στοιβαχτεί με άλλους δώδεκα σε ένα διαμέρισμα 30τμ στα Πατήσια. Το μολυβένιο στρατιωτάκι λιώνει με τα κούτσουρα στο τζάκι. Θα πνίξει το λεκανοπέδιο της Αττικής με αιθαλομίχλη. Δεν σβήνει ο ένας το τζάκι, ν’ ανάψει ο άλλος την ξυλόσομπα. Ένα κομμάτι από την πίτα της αλά καρτ-ποστάλ οικογενειακής θαλπωρής δεν θυσιάζεται. «Έξω από την πόρτα μου αυτά. Από μακριά κι αγαπημένοι. Αν τους θες, να τους βάλεις σπίτι σου. Που μας τους κουβαλήσατε όλους εδώ. Δε χωράμε. Να πάνε από κει πού ’ρθαν».Το παιδάκι από τη Μπιάφρα συγκινούσε ως στιγμιότυπο. Όσο πλησιάζει, απωθεί.

Η εξαθλίωση κινεί το ενδιαφέρον όταν από έγχρωμη γίνεται λευκή. Αλλά ο άρχων της πόλης θα ξηλώσει παγκάκια «για να μπορεί το κέντρο της Αθήνας να θυμίζει ευρωπαϊκή πρωτεύουσα». Λησμονεί πως ο λευκός άστεγος είναι το φετίχ του ανεπτυγμένου κόσμου. Η υπόμνηση του πού μπορείς να βρεθείς, αν δεν τα υπολογίσεις σωστά. Κι απ΄ τις οθόνες, όλο το χρόνο εκβιαστικά διλήμματα, δείκτες, στατιστικές, μονόδρομος, «απαραίτητες θυσίες». Όμως θα φτάσει η  Megaλη γιορτή της Ορθοδοξίας. Πάνδημη η «πρωτοβουλία αγάπης». Σύμπραξη δήμου-τηλεοπτικού σταθμού. Λόφος οι πλαστικές σακούλες με ζυμαρικά, γάλατα, φθαρμένα ρούχα, χαλασμένα παιχνίδια, ίσως. Φιλανθρωπία για κατανάλωση με κατανάλωση. Τηλεοπτικές φιγούρες που μεταχειρίζονται τον όρο αλληλεγγύη όπως μάθανε: επιπόλαια, καταχρηστικά, μαρκετίστικα. Δεν πάνε να διαβάσουν και κανέναν Φρέιρε.

Δωρεές σε ευαγή ιδρύματα, φιλανθρωπικά γκαλά, συσσίτια της Εκκλησίας, έρανος της αγάπης, εθελοντισμός, μκο.  Το μεγάλο μπαζάρ της συμπόνοιας. Εύκολη, προγραμματισμένη, συσκευασμένη, από απόσταση. Φοροαπαλλαγές και πιστοποίηση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. H φιλανθρωπία κινείται από πάνω προς τα κάτω. Έχει ανάγκη το κάτω για να υπάρξει. Υποστηρίζεται από τους ίδιους που συντηρούν το status quo που διαμορφώνει τις συνθήκες για ελεημοσύνες. Πόση ματαίωση, πόση καταπιεσμένη επιθυμία, πόση βία τα οργανωμένα συγκαταβατικά χαμόγελα, τα συμπονετικά βλέμματα, τα παρηγορητικά χτυπήματα στην πλάτη, τα «κουράγιο». Όπως περίπου το έχει πει ο Βίλχελμ Ράιχ στο Άκου Ανθρωπάκο για τα ψεύτικα χαμόγελα που καμουφλάρουν το μίσος. Μετά πλένει τα χέρια με οινόπνευμα γιατί αναγκάστηκε σε χειραψίες και χάιδεμα κεφαλής για το ενσταντανέ. Δεν πιστεύω στην καλοσύνη που φαίνεται. Δεν πιστεύω στην καλοσύνη που δείχνεται.

Φιλάνθρωπο προσωπείο βρίσκεις και στα πιο απάνθρωπα καθεστώτα: στη ναζιστική Γερμανία η "Χειμερινή Αρωγή" (Winterhilfswerk). Οργανώθηκε για να παρέχει τρόφιμα, ρούχα, κάρβουνα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης για άπορους Γερμανούς. Μόνο Γερμανούς. Εθελοντική η συμμετοχή. Αν όμως αρνιόσουν τη συμμετοχή, τιμωρία. Ποιος αρνήθηκε τον εθελοντισμό στους Ολυμπιακούς; Να σηκώσει το χέρι. Ο άλλος σηκώνει το μανίκι. Δωρητές αίματος μόνο για Έλληνες. Κοινωνικό παντοπωλείο μόνο για Έλληνες. Διανομή τροφίμων μόνο για Έλληνες. Άλλο φιλανθρωπία, άλλο ανθρωπιά.

Κλείνει το πλάνο, βγαίνουν από τη φάτνη οι τρεις Μάγοι με τα δώρα. Ο Βαλτάσαρ, ο Κάσπαρ και ο Μελχιόρ δεν ακολούθησαν το άστρο της Βηθλέεμ «για την ψυχή της μάνας τους». Η προφητεία του Βαλάαμ τους οδηγούσε στο νέο βασιλιά. Καλόπιασμα από την κούνια.

Πέφτει το κέρμα στο πλαστικό κύπελλο του επαίτη. Ήχος μεταλλικός. Game over. Insert coin to continue.

Να έρθω να σε βρω. Ένα σαμπουάν, δυο σοκολάτες, τρία βιβλία στη γλώσσα σου. Χωρίς φωτογραφικά φλας. Να μην το ξέρει κανείς. Να καπνίσουμε, να κοιταχτούμε, να ανταλλάξουμε ό,τι μας βρίσκεται. Λόγια, σιωπές. Ότι εδώ είμαι εγώ. Ένα τίποτα όπως κι εσύ. Μόνο που εσύ είσαι κλεισμένη σ’ αυτό το κτίριο. Και φεύγοντας θα σου γράψω στο τσιγαρόχαρτο: «αυτή μ’ αγάπησε για όσα υπέφερα, ’γώ την αγάπησα που με λυπήθη». Μετά θα φτιάξω τρεις αστερίσκους. Οθέλος, εισαγωγή του Βασίλη Ρώτα. Κι ας μη μιλάς ελληνικά. Εκεί είμαστε.

Για τη στήλη Blogs in print, Ελευθεροτυπία, 12/1/13